De zussen Alexandra en Andrea Botez zijn supersterren geworden door te schaken op Twitch

9 mei 2022 | Door Matt Miller, Sr. Copywriter

Natuurlijk is Andrea ontspannen. Schaakpartijen winnen voor menigten is niets nieuws voor de zussen Botez. Ze doen het hun hele leven al.

De zesentwintigjarige Alexandra begon met schaken toen ze zes jaar oud was.

"Mijn vader leerde me schaken, en hij had het van zijn grootmoeder geleerd, omdat schaken heel populair is in Roemenië, waar onze familie vandaan komt,'' aldus Alexandra tijdens een interview voorafgaand aan de reis naar Las Vegas. "Het was iets wat ik heel leuk vond om met mijn vader te doen."

Alexandra had al vroeg wat succes in toernooien, en het werd al snel duidelijk dat ze echt talent had. Andrea, die zes en een half jaar jonger is, herinnert zich dat ze meeging met haar vader en zus, die tegen die tijd deelnam aan prestigieuze toernooien zoals het World Youth Chess Championship (jeugdschaak-wk) en de Canadian Youth Chess Nationals (Canadese jeugdschaakkampioenschap). Geïnspireerd door het zien van haar zus in deze toernooien begon Andrea serieus te schaken toen ze zes jaar was.

Ze brachten hun hele jeugd door met schaken: lange weekenden op toernooien, bestuderen en voorbereiding, en dat allemaal in combinatie met school. Ze vonden het geweldig. En ze vonden het ook heel leuk om te winnen.

"Een van mijn eerste herinneringen was de laatste ronde van het nationale kampioenschap, en ik móést eerste worden. Ik herinner me dat ik door valsspelen van een gelijkspel een overwinning heb weten te maken,'' vertelt Andrea. "Ik herinner me ook alle keren dat ik huilde toen ik verloor, maar het was de sensatie om op die stoel zitten, wanneer je die overwinning behaalt na een lange partij, zelfs als je heel klein bent."

Dat vroege succes bracht ook veel druk met zich mee. Alexandra herinnert zich dat ze het nationale kampioenschap won toen ze acht was en dat haar coach haar vertelde: "De top bereiken is gemakkelijk; aan de top blijven is moeilijk." Vanaf dat moment was ze het doelwit bij elk toernooi. Dat hield haar niet tegen. Alexandra werd vijfvoudig Canadian National Girls Champion (Canadees meisjeskampioen) en won het U.S. Girls Nationals (nationale meisjeskampioenschap van de VS) toen ze 15 was. En in 2013, op 18-jarige leeftijd, voldeed ze aan de norm voor de titel Woman FIDE Master.

Toen Alexandra naar de universiteit ging, speelde Andrea schaken in Oregon, waar ze naar de middelbare school ging. Ze hield haar schaakleven (ze won het U8 Girls Canadian Youth Chess Championship [Canadese jeugdschaakkampioenschap voor meisjes onder de 8] in 2010 en werd Women British Columbia Chess Champion 2015 [damesschaakkampioen van British Columbia 2015]) gescheiden van haar middelbareschoolleven.

"Ik was het enige meisje in de enige schaakclub in Oregon, en elke man was 40 jaar of ouder. Terug op de middelbare school was ik het enige kind dat dit deed,'' aldus Andrea.

Hoewel schaken historisch gezien wordt beschouwd als een door mannen gedomineerde sport, is dat beeld de afgelopen jaren verschoven naarmate schaken populairder is geworden dankzij de opleving ervan in de popcultuur en de toegankelijkheid ervan op livestreamingdiensten zoals Twitch.

"Ik denk dat de groeiende populariteit zeker heeft geholpen bij het opbouwen van vertegenwoordiging voor vrouwen,'' zegt Andrea. "Wat voor mij echt belangrijk was, was het hebben van een gemeenschap van mensen die net zo waren als ikzelf. Vroeger waren er echt geen meisjes. En nu, met Twitch, zijn enkele van de populairste schaakstreamers meisjes."

De partijen van de zussen van Botez zijn niet altijd zo kalm en beheerst als tijdens het livestreamen op Fremont Street. Tussen reizen naar grote steden over de hele wereld, waar ze hun persoonlijke wedstrijden streamen in de Botez Travel Show, schaken de zussen Botez vaker online thuis en streamen ze dat op Twitch. Daarbij gaat het er iets ruwer aan toe, anders dan de geconcentreerde houding die de meeste mensen voor zich zien bij schaken. Alexandra en Andrea schreeuwen, maken grappen, lokken elkaar uit de tent. Vaak spelen ze duizelingwekkend snelle Blitz-partijen op Chess.com, waarbij elke speler in totaal slechts vijf minuten (of soms zelfs maar één minuut) heeft om zetten te doen. De klok is meedogenloos. Maar de tijd lijkt stil te staan als de zussen Botez schaken. Ze kijken tussendoor op sociale media, bespreken popcultuur, maken grappen en plagen elkaar terwijl ze schaken tegen de beste 1% van de schakers op Chess.com.

Tegenwoordig gaat het niet alleen over schaken. Hun kanaal is gegroeid en omvat nu een groot aantal verschillende passies en hobby's. Soms spelen ze poker, nemen ze circuslessen, koken ze, spelen ze Jenga met hun kamergenoten (de zussen Botez zijn onlangs verhuisd naar een nieuwe woning in Los Angeles met mede-Twitch-streamers JustaMinx en Code Miko). Ze zijn ook gestart met de Botez Travel Show, waarin ze steden over de hele wereld verkennen (Parijs, Londen, Oslo, Dubai) om schakers te ontmoeten, toernooien bij te wonen en strategieën te leren van de allerbeste schakers.

Toen ze naar de universiteit ging (eerst de University of Texas met een volledige schaakbeurs, vervolgens naar Stanford University), leerde Alexandra enkele harde lessen over de wereld van professioneel schaken.

"Als je niet tot de wereldwijde top 10 behoort, kun je niet je brood verdienen met schaken,'' vertelt ze. "Ik gebruik mijn schaakprestaties liever om me te helpen op mijn droomschool te komen, Stanford."

Ze concentreerde zich op school, maar ze bleef betrokken bij schaken als hobby, vond gemeenschappen online en maakte content voor chess.com. Nadat Alexandra via enkele schaakvrienden over Twitch had gehoord, begon ze in 2017 regelmatig te streamen.

"Ik ging gewoon online en schaakte tegen mensen van mijn niveau in heel snelle Blitz-partijen, praatte erover, luisterde naar muziek en had interactie met mensen,'' aldus Alexandra. "Het was eerlijk gezegd gewoon een leuke hobby."

Na de universiteit hielp Alexandra bij het opzetten van een technische start-up, voordat ze Silicon Valley verliet om "schaken te streamen vanaf mijn computer, iets waar ik destijds veel negatieve reacties op kreeg,'' herinnert ze zich. "Schaken was een sport die echt goed in een positie leek om te gaan exploderen."

En dat is precies wat er gebeurde. Hoewel schaken in de loop der jaren online aan populariteit won, vond een ongelooflijke populariteitsstijging plaats aan het begin van de pandemie in 2020.

"Toen groeide ons gemiddelde kijkerspubliek met een factor 10,'' vertelt Alexandra. "Ik geloof dat dat een van de weinige keren in mijn leven was dat ik tranen van vreugde huilde. Ik trilde gewoon van opwinding."

Hoewel ze altijd een vaste plek had in de streams van haar zus, werd Andrea de tweede ster van de show toen de pandemie haar laatste jaar van de middelbare school afkapte. "Ik had echt geluk dat Alex dit al jarenlang deed, en ik precies op het perfecte moment binnenkwam, slechts een paar maanden voordat schaken echt hip werd en de cijfers stegen,'' aldus Andrea.

Andrea zette de universiteit op pauze en verhuisde naar New York (waar Alexandra destijds woonde), en dat was het begin van hun merk.

In het begin hadden de streams van BotezLive misschien maar een paar honderd kijkers tegelijk. Nu trekken ze gemiddeld bijna 10.000 kijkers per stream, met een piek van meer dan 30.000 tegelijk.

Geen van beide zussen Botez verwachtte een fulltime carrière te hebben door te schaken.

"Ik herinner me dat ik privéschaakles gaf en hooguit $ 20 per uur verdiende, en ik had nooit gedacht dat ik er meer mee zou verdienen,'' vertelt Andrea. "We dachten echt niet dat er een manier was om ons brood te verdienen met schaken. Nu zijn er andere jonge meiden die schaakstreamers zijn zoals ik, die 19 zijn en hun eigen appartement hebben gekocht met de inkomsten van hun Twitch-kanaal.''

In de begindagen van haar stream zegt Alexandra dat ze een paar toegewijde sponsors en leden van haar gemeenschap had die haar leven als fulltime maker van schaakcontent financieel ondersteunden. Haar eerste samenwerking met een merk was met het matrassenbedrijf Helix Sleep, dat ze opzocht omdat ze geen bed had toen ze naar New York verhuisde.

Nu heeft het werken met merken geleid tot enkele van hun favoriete momenten tijdens het streamen. De zussen namen deel aan een Uno-toernooi in LA, georganiseerd door Cash App, waar ze persoonlijk met andere Twitch-streamers konden samenzijn en spellen konden spelen. Een van Andrea's favorieten was een stream gesponsord door een make-upmerk, waarvoor de zussen elkaar opmaakten.

Chess.com is ook een grote supporter geweest, vanwege de creatieve vrijheid die ze de zussen gaven. "Veel traditionele merken komen binnen met een script of dat soort dingen. Maar op Twitch werkt dat niet, en het is niet authentiek. Merken die Twitch begrijpen en hun makers de controle laten hebben, doen het meestal een stuk beter,'' vertelt Alexandra.

Naarmate hun ster is gerezen, zeggen de zussen Botez dat ze nu de luxe hebben om te kiezen welke merkdeals bij ze passen. "We hebben een groter publiek en de verantwoordelijkheid om onze due diligence te doen en ervoor te zorgen dat merken sociaal verantwoordelijk zijn, dat ze hun klanten en andere streamers goed hebben behandeld,'' aldus Andrea.

Nu kunnen de zussen Botez veel van het geld van deze merksponsoring weer investeren in hun eigen kanaal.
Deze sponsoring, zegt Alexandra, is ook geweldig voor merken, die flexibele campagnes kunnen voeren die kunnen worden aangepast aan hun zakelijke behoeften.

"[Onze sponsors] willen meestal gaan voor merkbewustzijn, of ze halen er creatives uit, of ze gaan voor directe klikken. Er zijn veel verschillende dingen waar merken op kunnen optimaliseren,'' aldus Alexandra. "Merken zijn altijd op zoek naar een manier om te groeien. Je kunt het doen via traditionele marketing of advertenties op tv of sociale media. Maar influencer-marketing is echt een grote categorie. Het gave van Twitch is dat het publiek vaak veel meer betrokken is dan bij andere [diensten], en dat Twitch trouwe kijkers kent. Je moet dus nadenken over hoeveel toegewijder kijkers zijn door het feit dat het live is. Als je dus merksponsoring doet op een stream waar mensen er voor jou zijn, zullen ze je content niet overslaan."

Dit komt ook hun kijkers ten goede, omdat de zussen Botez merken zoeken die relevant zijn voor hun gemeenschap. Voor beginnende makers benadrukt Alexandra het belang van het krijgen van die eerste sponsoring, om deze te kunnen tonen aan andere merken die potentieel willen sponsoren. Deze kleinere makers kunnen ook gunstig zijn voor merken om mee samen te werken, omdat, in haar woorden, "micro-influencers heel hoge betrokkenheidspercentages hebben, omdat deze percentages niet lineair opschalen''.

Ondertussen blijft het merk Botez zelf groeien. Ze introduceren hun eigen lijn schaakborden (gemaakt van gerecycled aluminium en ze planten een boom voor elke aankoop) en andere merchandise. Ze willen ook hun eigen content blijven uitbreiden, variërend van casual en competitief schaken tot andere interesses dan schaken. Onlangs zijn persoonlijke schaakstreams, zoals die op Fremont Street, echter enorm populair geweest in de schaakgemeenschap. De zussen Botez hebben er zin in om nieuwe manieren te vinden om persoonlijke schaakevenementen en -momenten te verkennen.

Misschien zal iemand ze uiteindelijk verslaan en die $ 100 winnen.